Quốc Hội Việt Nam vừa thông qua một dự luật an ninh mạng cho phép chính phủ kiểm duyệt thông tin trên internet. Dự luật đã được thông qua với đa số đại biểu quốc hội bấm nút đồng ỳ. Dự luật cung cấp cho chính phủ các quyền hạn để kiểm soát thông tin trên internet.
Luật An Ninh Mạng, có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2019, không cho phép người dùng internet tổ chức, khuyến khích hoặc xúi giục người khác chống phá nhà nước. Mọi người cũng bị cấm bóp méo lịch sử và truyền bá thông tin sai lệch có thể tạo ra sự nhầm lẫn hoặc khó khăn cho chính quyền khi thực hiện nhiệm vụ của họ.
Bản chất mơ hồ của từ ngữ của luật cho phép các nhà chức trách diễn giải nghĩa rộng cũng là một đặc điểm đáng lo ngại của luật An Ninh Mạng được thông qua. Ví dụ, một số điều khoản có thể dẫn đến những người bị buộc tội như “phủ nhận thành tựu cách mạng” hoặc cung cấp “thông tin gây nhầm lẫn cho nhân dân”.
Phản ứng đối với việc thông qua đạo luật này, Giám đốc điều hành toàn cầu của Amnesty International, Clare Algar nói rằng hiện tại không có lối thoát an toàn nào để người dân Việt Nam thể hiện quan điểm và chính kiến của mình.
Bà cho biết: “Với quyền hạn toàn diện, chính phủ sẽ theo dõi hoạt động trực tuyến, cuộc bỏ phiếu này có nghĩa là hiện nay không có nơi an toàn nào để người Việt Nam nói chuyện thoải mái”.
Lãnh đạo của đất nước đã chịu trách nhiệm từ năm 2016 là siêu nhạy cảm đối với dư luận quan trọng và đã tiến hành một cuộc đàn áp một chiều về những người bất đồng chính kiến. Theo Tổ chức Nhân quyền, ước tính có 26 người hoạt động đã bị truy tố trong năm tháng đầu năm nay.
Vào cuối năm ngoái, chính phủ đã tiết lộ một tổ chức 10.000 người có nhiệm vụ tuyên truyền chống nhà nước trong lĩnh vực mạng. Được gọi là Lực lượng 47, lực lường này đã đi vào hoạt động để bác bỏ các nhà phê bình chính phủ và làm việc để kiểm soát các cổng web và blog được cho là mang “tin xấu”.
PHÁT TRIỂN TĂNG TRƯỞNG KỸ THUẬT SỐ Ở VIỆT NAM
Luật cũng có nghĩa là các công ty internet như Facebook và Google sẽ phải xóa các bài đăng bị coi là vi phạm các điều khoản có trong luật trong vòng một ngày. Các doanh nghiệp cũng được yêu cầu lưu trữ dữ liệu cá nhân trong biên giới Việt Nam, do đó gây ra một cú đánh cho các luồng dữ liệu xuyên biên giới, đó là một tính năng quan trọng của nền kinh tế toàn cầu ngày càng tăng.
“Hiện tại, Google và Facebook lưu trữ dữ liệu cá nhân của người dùng Việt Nam ở Hồng Kông và Singapore”, ông Võ Trọng Việt, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc hội nói với các nhà lập pháp.
“Đưa các trung tâm dữ liệu ở Việt Nam sẽ tăng chi phí cho các nhà cung cấp dịch vụ … nhưng nó là cần thiết để đáp ứng các yêu cầu của an ninh mạng của đất nước.”
Nhóm vận động cho Facebook, Google và các công ty công nghệ khác trong khu vực, Liên minh Internet châu Á, bày tỏ sự thất vọng về điều này.
Trong một tuyên bố được công bố, nhóm đã nói rằng các yêu cầu nội địa hoá dữ liệu như vậy “chắc chắn sẽ cản trở tham vọng Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư của quốc gia để đạt được GDP và tăng trưởng việc làm.”
“Thật không may, các quy định này sẽ dẫn đến những hạn chế nghiêm trọng đối với nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam, làm giảm bớt đầu tư nước ngoài và làm tổn thương cơ hội cho các doanh nghiệp địa phương và các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển trong và ngoài Việt Nam”.
Bản địa hóa dữ liệu vẫn là một vấn đề gây tranh cãi khi thế giới hướng tới một tương lai kỹ thuật số. Những người ủng hộ các luật như vậy nói rằng việc ban hành như vậy là rất quan trọng để bảo vệ quyền riêng tư của công dân Việt Nam. Các lập luận như vậy cũng thường bắt nguồn từ nguyên tắc chủ quyền quốc gia do vi phạm dữ liệu của công dân có thể tạo thành một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.
Những người khác đặt ra một lập luận về kinh tế và thị trường. Rào cản đối với trao đổi dữ liệu có thể có thể gây tổn hại đến phúc lợi kinh tế theo cách tương tự như các biện pháp thuế quan và phi thuế quan của hàng hóa và dịch vụ.
Tuy nhiên, mối quan tâm xung quanh quyền dữ liệu riêng tư không được thống kê. Nếu bất cứ điều gì, vụ bê bối Cambridge Analytica và thỏa thuận chia sẻ dữ liệu được tiết lộ gần đây mà Facebook có với các công ty công nghệ Trung Quốc, chỉ để chứng thực những lo ngại rằng dữ liệu tích lũy đó có thể được sử dụng theo những cách bất chính.
Tuy nhiên, thách thức đối với các nhà lập pháp là xây dựng luật pháp để kiềm chế lạm dụng dữ liệu thay vì dừng hoàn toàn dòng chảy tự do của nó. Xét cho cùng, những thách thức mới như vậy được đưa ra khi các nước tiến tới một xã hội nhiều dữ liệu hơn.
